Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Շենգավիթ վարչական շրջանի Նորագավիթի 1-ին փողոցը (սկսում է Արշակունյաց պողոտայից, հատում Հյուսիս-հարավ ավտոմայրուղին, հասնում մինչև Արտաշատի խճուղի)՝ փակուղիներով՝ 1-ին փակուղի (սկսում է  Նորագավիթ 1-ին փողոցի 7/2 հասցեից հասնում մինչև 1-ին փակուղի 27Ա հասցե), 2-րդ փակուղի (սկսում է Նորագավիթ 1-ին փողոցի 21 հասցեից հասնում  մինչև 2-րդ փակուղի 44 տուն), 3-րդ փակուղի (սկսում է Նորագավիթ 1-ին փողոց 42-44 տներից ավարտվում 3-րդ փակուղի 4-րդ տան մոտ, միանում է Նորագավիթ  10-րդ փողոցին), 4-րդ փակուղի (սկսում է Նորագավիթ 1-ին փողոցի 165/1 հասցեից հասնում մինչև 4-րդ փակուղի 10 տուն), 5-րդ փակուղի (սկսում է Նորագավիթ 1-ին փողոցի 5-րդ փակուղու 1-ին տնից հասնում մինչև 9/3 տուն), անվանակոչել հայ նշանավոր բռնցքամարտիկ, Օլիմպիական չեմպիոն, Եվրոպայի եռակի և ԽՍՀՄ բազմակի չեմպիոն Վլադիմիր Ենգիբարյանի անվամբ՝ «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց», «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց, 1-ին փակուղի», «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց, 2-րդ փակուղի», «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց, 3-րդ փակուղի», «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց, 4-րդ փակուղի», «Վլադիմիր Ենգիբարյան փողոց, 5-րդ փակուղի»:

Նախագծի հեղինակ՝ Երևանի ավագանու «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Արևիկ Բլեջյանց:

Կենսագրական տվյալներ

Վլադիմիր Ենգիբարյանը ծնվել է 1932 թվականի ապրիլի 24-ին Երևանում: Ընտանիքի չորրորդ զավակն էր, նա առաջին անգամ բռնցքամարտի բաժին եկավ 14 տարեկանում՝ Արտյոմ Արուտյունովի, ապա՝ Էդուարդ Արիստակեսյանի ղեկավարությամբ։ Մի քանի տարի անց Ենգիբարյանը միացավ «Աշխատանքային ռեզերվների» երիտասարդական թիմին և 1951 թվականին նվաճեց ԽՍՀՄ առաջնության իր առաջին մեդալը՝ բրոնզե մեդալը թեթևագույն քաշային կարգում:

1951թ նվաճել է  ԽՍՀՄ առաջնության բրոնզե մեդալ՝ թեթևագույն քաշային կարգում (մինչև 54 կգ):

1953թ. նվաճել է թեթևագույն քաշային կարգում (մինչև 60 կգ) բրոնզե մեդալ՝ յոթակի չեմպիոն Անատոլի Գրեյների հետ վիճահարույց կիսաեզրափակչից հետո:

1955, 1956, 1958թթ. նվաճել է ԽՍՀՄ առաջնության ոսկե մեդալ՝ կիսամիջին քաշային կարգում (մինչև 63,5 կգ), ինչպես նաև ԽՍՀՄ ժողովուրդների 1-ին Սպարտակիադայի հաղթող (1956թ.):

Չնայած 1952 թվականի Հելսինկիի Օլիմպիական խաղերի ազգային հավաքականում չընդգրկվելուն, Ենգիբարյանը չի հապաղել։ 

1953 թվականին Վարշավայում ԽՍՀՄ-ի համար կայացած Եվրոպայի դեբյուտային առաջնությունում նա դարձել է Հին Աշխարհի առաջին խորհրդային չեմպիոնը 60 կգ քաշային կարգում։ Այս հաջողությունը կանխորոշեց նրա հետագա ուղին. 1955 և 1958 թվականներին նա երեք անգամ նվաճեց ԽՍՀՄ առաջնությունը (1955, 1956 և 1958 թվականներին), իսկ 1957 և 1959 թվականներին նա կրկին բարձրացավ Եվրոպայի պատվո հարթակ։

1953թ.-ին խորհրդային բռնցքամարտիկների շրջանում դարձել է առաջին Եվրոպայի չեմպիոնը՝ եզրափակչում հաղթելով հունգարացի Իշտվան Յուհասին։

1957 թվականին արժանացել է  կրկին «ոսկե» մեդալի և «ամենատեխնիկական բռնցքամարտիկ» մրցանակի ։

1959 թականին ստացել է երրորդ եվրոպական տիտղոսը՝ եզրափակչում հաղթելով իտալացի Պիերո Բրանդիին:

1956 թվականին Մելբուռնում կայացած Օլիմպիական խաղերում Ենգիբարյանը դարձել է  ԽՍՀՄ պատմության մեջ երկրորդ բռնցքամարտի օլիմպիական չեմպիոնը (Վլադիմիր Սաֆրոնովից հետո) և առաջինն ու դեռ միակը մեր ամբողջ տարածաշրջանում:

Առաջին մենամարտում նա կոտրեց լեհ Լեշեկ Դրոգոշի դիմադրությունը, ապա նոկդաունի ենթարկեց ֆրանսիացի Կլոդ Սալուդեին և հարավաֆրիկացի Հենրի Լուբշերին, իսկ եզրափակչում հաղթեց ագրեսիվ իտալացի Ֆրանկո Նենցիին:

1960 թվականին Հռոմում կայացած Օլիմպիական Խաղերում իր երկրորդ մենամարտում, Ենգիբարյանը հաղթեց գերմանացի Վերներ Բյուսեին, սակայն ձախ ձեռքի լուրջ վնասվածք ստացավ և քառորդ եզրափակչում պարտվեց լեհ Մարիան Կասպշիկին։ Դրանից հետո նա որոշեց ավարտել մարզական կարիերան։

Իր կարիերայի ընթացքում նա անցկացրել է 267 պաշտոնական մենամարտ, տարել 255 հաղթանակ, երբեք նոկդաունի չի ենթարկվել և երբեք չի ստացել վնասվածք։

Հանելով ձեռնոցները՝ նա հիմնադրեց ԽՍՀՄ առաջին հանրապետական բռնցքամարտի դպրոցը Երևանում` իր հայրենիքում, ղեկավարեց այն ավելի քան 30 տարի, դարձավ AIBA միջազգային կատեգորիայի դատավոր աշխարհի խոշոր մրցաշարերում։

1993 թվականից շարունակեց մարզչական աշխատանքը Լոս Անջելեսում՝ մարզելով բազմաթիվ տաղանդավոր հայորդիների: Հայաստանի նախագահը անձամբ լեգենդին պարգևատրել է բազմաթիվ պատվոգրերով։

2013 թվականի փետրվարի 1-ին Վլադիմիր Ենգիբարյանը մահացավ Լոս Անջելեսում, իսկ երկու շաբաթ անց թաղվեց Երևանի քաղաքային պանթեոնում։

Վլադիմիր Ենգիբարյանը հավերժ կմնա «ինտելեկտուալ» բռնցքամարտի խորհրդանիշ՝ արագության, պլաստիկության, ոչ ավանդական տեխնիկայի և մրցակցի նկատմամբ հարգանքի համադրությամբ: Նրա դպրոցը մինչ օրս կրում է նրա անունը՝ շարունակելով ոգեշնչել երիտասարդներին հետևել ռինգի կարգապահության, տեխնիկայի և ազնվականության ուղուն:

Նա ուսուցանում էր իր սաներին. «Բռնցքամարտը սովորեցնում է ոչ թե կռվել, այլ` մտածել: Դա մտքի և ուժի միասնություն է»:

Պարգևատրվել է`

«Վաչագան Բարեպաշտի» կրծքանշանով,

2009թ. պարգևատրվել է «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 1-ին աստիճանի մեդալով,

«Մարշալ Բաղրամյանի անվան» կրծքանշանով:

Մինչ այսօր նա համարվում է տարածաշրջանի բռնցքամարտի միակ օլիմպիական չեմպիոնը:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանների Լենինգրադյան փողոցը (սկսվում է Հրազդանի մեծ կամրջից, հասնում Սեբաստիայի և Գ. Հասրաթյան փողոցների խաչմերուկ) անվանափոխել բարերար Քըրք Քըրքորյանի անվամբ՝ «Քըրք Քըրքորյան» փողոց:

Նախագծի հեղինակ՝ Երևանի ավագանու «Հանրապետություն» խմբակցություն

Անի Խաչատրյան – խմբակցության ղեկավար

Մհեր Բեջանյան, Հայկ Սահակյան, Արմեն Մկրտչյան, Հարություն Մանվելյան, Գոհար Բալդրյան, Նելլի Ղարդյան, Լինա Ղշյան

Կենսագրական տվյալներ

Քըրք Քըրքորյանը ծնվել է 1917 թվականի հունիսի 6-ին, Կալիֆոռնիայի Ֆրեզնո քաղաքում՝ հայկական արմատներով ընտանիքում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ծառայել է որպես ռազմաօդային ուժերի օդաչու։ Պատերազմից հետո սկսել է բիզնես գործունեություն՝ հատկապես օդաչուական ծառայությունների, ապա նաև հյուրանոցային և խաղային բիզնեսի ոլորտներում։Նա հիմնադրել է Tracinda Corporation ներդրումային ընկերությունը, և երկար տարիներ եղել է MGM Studios, MGM Grand և Chrysler Corporation ընկերությունների խոշոր բաժնետեր։ Քըրք Քըրքորյանը համարվում է ամերիկյան խոշոր ձեռնարկատերերից և գործարարներից մեկը, որն իր կյանքի ընթացքում գործել է առավելապես փակ և համեստ ոճով՝ հրաժարվելով հանրային ուշադրությունից։ Քըրք Քըրքորյանը 1988թ Սպիտակի երկրաշարժից հետո ակտիվորեն ներգրավվեց Հայաստանի աջակցման գործընթացում։ 1990-ականներին ստեղծեց «Լինսի» բարեգործական հիմնադրամը, որի միջոցով 2001–2011 թվականներին Հայաստանը ստացավ շուրջ մեկ միլիարդ ԱՄՆ դոլարի աջակցության փաթեթ։

Հիմնադրամի միջոցով իրականացվել են՝

• ՀՀ մի շարք մարզերում և Երևանում ավելի քան 450 կմ ճանապարհների կապիտալ վերակառուցում,

• Ավելի քան 300 դպրոցների և մանկապարտեզների հիմնանորոգում,

• հիվանդանոցների, բուժկետերի, մշակույթի տների վերանորոգում  և   վերազինում,

• սոցիալական տների կառուցում Ստեփանակերտում՝ արցախյան պատերազմի ընթացքում բնակարանազուրկ մնացածների համար,

• ՀՀ-ում բարձր տեխնոլոգիական սարքավորումների մատակարարում բժշկական և կրթական հաստատություններին։

Քըրք Քըրքորյանը երբեք անձամբ չէր մասնակցում իր անունով որևէ հաստատության բացման արարողություններին, չէր խրախուսում իր անձի հրապարակային գովաբանումը և միշտ գործել է խիստ համեստությամբ։ Նա սիմվոլիկ կերպով ընդամենը մեկ անգամ է այցելել Հայաստան։

Մահացել է 2015 թվականի  հունիսի 15-ին՝ 98 տարեկան հասակում, ԱՄՆ Լոս Անջելես քաղաքում։

Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջաններում գտնվող Լենինգրադյան փողոցը մինչև օրս կրում է խորհրդային անցյալը խորհրդանշող անվանում։ Նկատի ունենալով, որ անգամ Ռուսաստանի Դաշնությունում արդեն տարիներ շարունակ Լենինգրադ անվանումը որպես վարչատարածքային միավոր գոյություն չունի (քաղաքն արդեն վերանվանվել է Սանկտ Պետերբուրգ):

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Էրեբունի վարչական շրջանում գտնվող Տիտոգրադյան փողոցն (սկսվում է Այվազովսկու փողոցից հասնում Խաղաղ Դոնի փողոց) անվանափոխել Հեթումյաններ անվամբ` «Հեթումյանների փողոց»:

Նախագծի հեղինակ՝ Երևանի ավագանու «Ազգային առաջընթաց» խմբակցության անդամ Հայկ Գրիգորյան

Տիտոգրադ անունով քաղաք այլևս չկա։ Տիտոգրադը նախկին Չեռնոգորիայի մայրաքաղաքն էր` Հարավսլավիայի բռնապետ Իոսիպ Բրոզ Տիտոյի անունով։Մոնտենեգրոյի (նախկին Չեռնոգորիա) մայրաքաղաքը այժմ կոչվում է Պոդգորիցա (նախկին Տիտոգրադ):

Հեթումյանները մինչև թագավորական տոհմ լինելը իշխանական տոհմ էին։ Հեթումյաններ իշխանական տոհմի հիմնադիրը՝ Հեթումի որդի Օշին Գանձակեցին, խույս տալով սելջուկյան թուրքերի հալածանքներից, 1073 թվականին իր ազգատոհմով Կիլիկիա է տեղափոխվում Մեծ Հայքի Արցախ նահանգի Մայրյաց ջուրք ավանից (Հյուսիսային Արցախ), հիմք դնելով Հեթումյանների իշխանական տոհմին։ Կիլիկիայում իշխող Աբլղարիբ Արծրունին իր ընկեր Օշինին է նվիրում Տավրոսի լեռներում գտնվող՝ արաբներից գրավված Լամբրոն բերդը (հայկական անառիկ բերդ և քաղաք Լեռնային Կիլիկիայում)։ Օշինը հիմնովին վերակառուցում է անառիկ բերդը և կնության առնում Աբլղարիբ Արծրունու դստերը, որտեղ էլ հաջորդաբար իշխում են նրա իրավահաջորդները, կրելով Լամբրոնի իշխան տիտղոսը։ Հեթումյանների իշխանական տոհմին է պատկանում նաև Պապեռոն ամրոցը, որտեղ էլ հաստատվում են Օշին Գանձակեցու երկու եղբայրները՝ Բազունին և Ալգամը, կրելով Պապերոնի իշխան տիտղոսը։

Ռուբինյանց ու Արշակունյաց արաքայատոհմերի անվանումներով կան փողոցներ ու պողոտա, իսկ Հեթումյաններ չկա:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Աջափնյակ և Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջաններում գտնվող Լենինգրադյան փողոցն (սկսվում է Կիևյան կամրջից հասնում մինչև Սեբաստիայի և Գրիգոր Հասրաթյան փողոցների խաչմերուկ) անվանափոխել Երվանդունիներ անվամբ` «Երվանդունիների փողոց»:

Նախագիծը ներկայացվել է Երևանի ավագանու «Ազգային առաջընթաց» խմբակցություն անդամ Հայկ Գրիգորյանի կողմից:

Երվանդունիներ՝ թագավորական դինաստիա Հայաստանում մ.թ.ա. 570 - մ.թ. 72 թվականներին։ Կոչվում է հիմնադրի՝ Երվանդ Սակավակյացի անունով։ Որպես թագավորներ և սատրապներ Հայաստանում իշխել են մ.թ.ա. 570-201 թվականներին։ Պատմահայր Մովսես Խորենացին տեղեկացնում է, որ մ.թ.ա. 7-րդ դարի առաջին կեսին Հայկական լեռնաշխարհի հարավ-արևմուտքում վերականգնվել էր Հայկազունների տոհմի իշխանությունը՝ Սկայորդու գլխավորությամբ։ Երվանդ Ա-ն հայոց թագավոր Պարույրի ազգականներից էր։ Հայոց նահապետ, Սկայորդու որդի Պարույրը միավորեց Վանա լճից մինչև Եփրատ ընկած ողջ տարածքը և դաշինք կնքեց Մարաստանի ու Բաբելոնի հետ՝ ընդդեմ Ասորեստանի։ Մ.թ.ա. 612 թվականին դաշնակից զորքերը գրավեցին Ասորեստանի մայրաքաղաք Նինվեն, որին մասնակցելու համար Պարույր նահապետը Մարաստանի արքայի կողմից թագադրվեց և ճանաչվեց Հայաստանի թագավոր։

Լենինգրադ անունով քաղաք այլևս չկա։

Ռուբինյանց ու Արշակունյաց արաքայատոհմերի անվանումներով կան փողոցներ ու պողոտա, իսկ Երվանդունիներ անվամբ չկա:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Աջափնյակ վարչական շրջանի Սիլիկյան 5-րդ փողոցն (սկսում է Սիլիկյան 8-րդ փողոցից հասնում մինչև Սիլիկյան 13-րդ փողոց) անվանակոչել ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, նշանավոր հայ կոմպոզիտոր Ալեքսանդր Աճեմյանի անվամբ՝ «Ալեքսանդր Աճեմյան փողոց»:

Նախագիծը ներկայացվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Քրիստինե Վարդանյանի կողմից:

Կենսագրական տվյալներ

Ալեքսանդր Աճեմյանը ծնվել է Թբիլիսիում 1925 թվականի օգոստոսի 25-ին: Եղել է բեմադրիչ Վարդան Աճեմյանի և դերասանուհի Արուս Ասրյանի որդին:

1955թ. ավարտել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիան:

Գրել է վեց սիմֆոնիա, որոնց մեջ կան նաև ծրագրային բնույթի գործեր` «Սասունցի Դավիթ» (1955-84թթ), «Յոթ երգ Հայաստանի մասին» (ըստ Գևորգ Էմինի, 1979թ.): Հեղինակել է նաև «Հովվերգական սիմֆոնիետ» (1984թ.), «Լորիկը», «Երևանը» սիմֆոնիաները, «Ռեքվիեմ», պոեմ-ռապսոդիա սիմֆոնիկ նվագախմբի համար (1957թ.), վոկալ-գործիքային շարք, ռոմանսներ, երգեր, երաժշտություն թատերական ներկայացումների և կինոնկարների համար: Հայ երաժիշտներից առաջինն է եղել, որ սիմֆոնիկ նվագախումբ է մտցրել մարդկային ձայն (սոպրանո), ինչպես օրինակ` նրա երկրորդ սիմֆոնիան: Հեղինակել է հուզական և քնարական բազում երգեր:

1971-87թթ. դասավանդել է Երևանի կոնսերվատորիայում:

1975թ. արժանացել է ՀՀ Պետական մրցանակի, 1965թ.՝ Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործչի, 1984թ.` ժողովրդական արտիստի կոչման:

Մահացել է Երևանում:

Այս տարի լրանում է ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, նշանավոր հայ կոմպոզիտոր Ալեքսանդր Աճեմյանի հոբելյանական 100-րդ տարելիցը:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Աջափնյակ վարչական շրջանի Սիլիկյան 6-րդ փողոցն (սկսում է Սիլիկյան 8-րդ փողոցից հասնում Սիլիկյան 11-րդ փողոց) անվանակոչել նշանավոր հայ կոմպոզիտոր Արամ Սաթունցի անվամբ՝ «Արամ Սաթունցի փողոց»։

Նախագիծը ներկայացվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Քրիստինե Վարդանյանի կողմից:

Կենսագրական տվյալներ

Արամ Սաթունցը ծնվել է Թուրքմենստանի Մերվ (այժմ՝ Մարի) քաղաքում: Եղել է կոմպոզիտոր Աշոտ Սաթյանի եղբայրը: 1931-41թթ եղել է Բաքվի, Անդիջանի, Գռոզնիի ժողովրդական գործիքների անսամբլի դիրիժոր:

1938-41թթ սովորել է Բաքվի կոնսերվատորիայի, 1944-47թթ՝ Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի կոմպոզիտորական դասարաններում:

1941-44թթ մասնակցել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին: 1945թ-ից աշխատել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում՝ որպես երաժշտական բաժնի վարիչ, 1949-74թթ՝ Հայաստանի ռադիոյի և հեռուստատեսության պետական կոմիտեում՝ որպես երաժշտական խմբագրության գլխավոր խմբագիր, ապա երաժշտական ձևավորումների խմբագրության պատասխանատու խմբագիր: Գրել է «Ատամնաբույժն արևելյան» երաժշտական կատակերգությունը (ըստ Հ.Պարոնյանի, 1938թ.), «Զանգեզուր» սիմֆոնիկ պոեմը (1947թ.), «Վերածնված նաիրյան երկրի երգերը» վոկալ-սիմֆոնիկ շարքը (1979թ.), «Ժողովրդի սխրանքն անմահ է» կանտատը (1980թ.), «Տոնական պարային սյուիտ» փողային նվագախմբի համար (1967թ., Ալեքսանդրովի անվան մեդալ, 1974թ.), «Հայկական ֆանտազիա» (1960թ.) և «Օլիմպիական սպորտային պարային սյուիտ» (1980թ.)՝ էստրադային-սիմֆոնիկ նվագախմբի համար, կամերային-գործիքային երկեր (Սոնատ-պոեմ դաշնամուրի համար, 1946թ. և այլն), բազմաթիվ երգեր, ռոմանսներ, պարեր, քայլերգեր, երաժշտություն կինոնկարների և դրամատիկ ներկայացումների համար:

Հրատարակվել է կոմպոզիտորի երգերի 3 ժողովածու (1969թ., 1975թ., 1983թ.): Կազմել և խմբագրել է մանկական երգերի ժողովածուներ:

1975թ. արժանացել է Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործչի, 1985թ.՝ ժողովրդական արտիստի կոչման:

Մահացել է Երևանում: Արամ Սաթունցի հուշատախտակը տեղադրված է Երևանի Արամի փողոցի 80 հասցեում:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Դավթաշեն վարչական շրջանի Դավթաշենի 6-րդ փողոցը (սկսվում է Դավթաշենի 1-ին փողոցից, 5-րդ փողոցին զուգահեռ հասնում Դավթաշենի կամրջի տարածք) անվանակոչել հայ մանկավարժ, պրոֆեսոր ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ Արշավիր Շավարշյանի անվամբ՝ «Արշավիր Շավարշյան փողոց»:

Կենսագրական տվյալներ

Արշավիր Շավարշյանը ծնվել է 1884թ. մայիսի 14-ին, Իգդիրում (Սուրմալուի գավառ): Նախնական կրթությունն ստացել է տեղի ծխական դպրոցում, ապա սովորել Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցում (1896-1998 թվականներ), որտեղ աշակերտել է Աղայանին և Պռոշյանին, և Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում (1898-1906 թվականներ)։ 1906-1910թթ. ավարտել է Ճեմարանը՝ որպես մանկավարժ և աշխատել Եկատերինոդարի (Կրասնոդար) հայկական ծխական դպրոցում:

1910-1914թթ. սովորել է Ենայի, ապա՝ Լայպցիգի համալսարաններում: Արշավիր Շավարշյանն ավարտել է փիլիսոփայության ֆակուլտետի մանկավարժություն-հոգեբանություն բաժինը։ 1914-1918 թթ. դասավանդել է մանկավարժություն և հոգեբանություն՝ Գևորգյան ճեմարանում։ 1918թ.փոխադրվել է  Երևան՝ տարրական դպրոցների տեսուչի պաշտոնով։ Խորհրդային կարգեր հաստատվելուց հետո աշխատել է լուսժողկոմատում՝ որպես դպրոցական կենտրոնական հրահանգիչ (1921 թվական)։ 1921-1922 թթ. նշանակվել է սոցդասվար՝ Երևանի լուսբաժնում։

1921թ. Երևանում եղել է  Ն.Կրուպսկայայի անվան դպրոցի հիմնադիրը և առաջին տնօրենը։ 1921-1927թթ. լուսժողկոմատում վարել է ուսուցիչների վերապատրաստման, ապա դպրոցական բաժինները։ 

Երևանի պետական համալսարանի մանկավարժության ֆակուլտետի բազայի վրա, ելնելով ուսուցչական կադրերի մեծ պահանջարկից, հիմնվել է  Մանկավարժական ինստիտուտը  և առաջին տնօրեն է նշանակվել Արշավիր Շավարշյանը։ Աշխատել է Երևանի պետական համալսարանում (1921-1935 թվականներ)՝ դասավանդելով մանկավարժական դիսցիպլինա, մանկավարժություն, հոգեբանություն, մանկավարժության պատմություն, հայ մանկավարժության պատմություն, թվաբանության մեթոդիկա։ Աշխատել է Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական մանկավարժական ինստիտուտում՝ որպես դասախոս (1935-1940 թվականներ), մանկավարժության ամբիոնի վարիչ (1940-1960 թվականներ), միաժամանակ տնօրենի տեղակալ (1943-1948 թվականներ):

1936թ. Հայկական ԽՍՀ Լուսժողկոմատի բարձրագույն ատեստացիոն հանձնաժողովի որոշմամբ ստացել է պրոֆեսորի կոչում։ 1954թ. ՀՍՍՌ Գերագույն Սովետի նախագահությունը նրան շնորհել է «Գիտության վաստակավոր գործչի» պատվավոր կոչում։ Չորս անգամ ընտրվել է Հայկական ԽՍՀ աշխատավորների դեպուտատների Երևանի քաղաքային սովետի դեպուտատ։

Արշավիր Շավարշյանը մահացել է 1960թ. սեպտեմբերի 11-ին, Երևանում:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Դավթաշեն վարչական շրջանի «Կաղնուտ» այգուն հարակից, Փիրումյաններ փողոցին զուգահեռ, ճանապարհահատվածն (սկսվում է Տիգրան Պետրոսյան փողոցից, հասնում՝ 6/7 հասցեի հարակից տարածք) անվանակոչել հայ երգչուհի, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի Օֆելյա Համբարձումյանի անվամբ՝ «Օֆելյա Համբարձումյան փողոց»:

Նախագիծը ներկայացվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Տաթև Հովակիմյանի կողմից։

Կենսագրական տվյալներ

Հայ երգչուհի, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի Օֆելյա Համբարձումյանը ծնվել է 1925թ. հունվարի 9-ին, Երևանում:

Օֆելյա Համբարձումյանը սովորել և ավարտել է Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը (Հ. Մուսինյանի դասարան), ապա հրավիրվել է ռադիոյի ժողովրդական նվագարանների անսամբլ, հանդես եկել Արամ Մերանգուլյանի գլխավորած անսամբլում՝ կատարելով հայ աշուղական, ժողովրդական երգեր, նպաստելով կոմպոզիտորական երգի ստեղծմանն ու տարածմանը։ 

1944թ. եղել է հեռուստատեսության և ռադիոյի ժողովրդական գործիքների անսամբլի մեներգչուհի։

Օֆելյա Համբարձումյանի երգեցողությունն առանձնացել է խոր արտահայտչականությամբ, ազգային վառ երանգավորումով։ Երգացանկն ընդգրկում է հիմնականում հայ ժողովրդական, գուսանական և աշուղական, ինչպես նաև՝ կոմպոզիտորական երգեր։ Երգչուհու ստեղծագործության մեջ առաջնային տեղ են գրավել Սայաթ-Նովայի ստեղծագործությունները՝ «Ես կանչում եմ լալային», «Չկա քիզի նման» և այլն։ Երգել է Ֆարհադի, Միսկին Բուրջիի, Ջիվանու, Շերամի երգերը։

Նրա ստեղծագործական թռիչքները կապակցվել են աշուղներ Հավասու, Աշոտի և Շահենի ստեղծագործություններին, որոնցից շատերի առաջին կատարողն եղել է ինքը և կատարումներն ուղեցույց են դարձել բոլոր երգիչ-երգչուհիների համար։ Աշուղ Աշոտը խոստովանել է, որ «Օջախում», «Դու ծաղկավառ Զանգեզուրի» և մի շարք այլ երգեր հորինել է հատկապես Օֆելյա Համբարձումյանի համար։ Շահենը իր «Էլինար» պոեմը գրել է Օֆելյա Համբարձումյանի համար՝ ամեն ինչ կառուցելով երգչուհու ձայնական յուրահատկությունների վրա։ Շատ երգչուհիներ և անգամ երգիչներ են կատարել «Օջախում» երգը, սակայն Համբարձումյանի կատարումը մնացել է անգերազանցելի։ 

Համերգներով հանդես է եկել ԱՊՀ քաղաքներում, արտասահմանյան հայաբնակ վայրերում (Լիբանան, Սիրիա, Եգիպտոս, Ֆրանսիա, ԱՄՆ)։

 1959թ. Օֆելյա Համբարձումյանը պարգևատրվել է ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստի կոչմամբ, 1985թ.՝ Աշխատանքային կարմիր դրոշ, 1956թ.՝ «Պատվո նշան» շքանշաններով:

2011թ. հայ երգարվեստում ունեցած մեծագույն ծառայությունների համար արժանացել է Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց շքանշանի։

Օֆելյա Համբարձումյանը մահացել է 2016թ. հունիսի 13-ին, Երևանում:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Դավթաշեն վարչական շրջանի 5-րդ փողոցը (սկսվում է Երևանի Ա.Մանուկյանի անվան հ.93 միջնակարգ դպրոցից հասնում հ.46 հասցեի հարակից տարածք), անվանակոչել ազատամարտիկ, ռազմական գործիչ Աշոտ Մանուկյանի անվամբ՝ «Աշոտ Մանուկյան» փողոց:

Նախագիծը ներկայացվել է «Հանրապետություն» խմբակցության ղեկավար՝  Անի Խաչատրյանի, «Հանրապետություն» խմբակցության անդամներ՝ Արտակ Զեյնալյանի, Մհեր Բեջանյանի, Հայկ Սահակյանի, Արմեն Մկրտչյանի, Հարություն Մանվելյանի, Գոհար Բալդրյանի, Նելլի Ղարդյանի կողմից

Կենսագրական տվյալներ

Աշոտ Ռուբենի Մանուկյանը ծնվել է 1958թ.-ի Սեպտեմբերի 21-ին` Երևանում, ծառայողի ընտանիքում: Մեծանալով Մանուկյանների մեծ գերդաստանում` շրջապատված հոգատարությամբ, դեռ մանուկ հասակից օժտված էր առաջնորդի հատկանիշներով, որը հետագայում փայլուն դրսևորվեց Արցախյան ազատամարտի տարիներին: 1965-1975թթ.-ին սովորել  է Երևանի թիվ 93 միջնակարգ դպրոցում: 1981-1986թթ.-ին սովորել է Կիևում` Կեմերովոյի սննդաարդյունաբերկան ինստիտուտում: Ստացել է ինժեներ-տեխնոլոգի մասնագիտություն: Աշխատանքային գործունեությունը սկսել է 1980թ.-ից, «Ալգորիթմ» գիտաարտադրական միավորումում: 1982թ.-ին աշխատել է «Աէրոֆլոտ» կազմակերպությունում: 1984թ.-ին աշխատել է «ՀՍՍՀ թեթև արդյունաբերության նախարարության դեկորատիվ գործարանում»: 1985-1987թթ.-ին աշխատել է «Հայառողջշինվերանորոգում» տրեստում, որպես բրիգադիր: 1988-1990թթ.-ին աշխատել է «Արսեն 7» կոոպերատիվում, որպես տնօրեն: 1990-1994թթ.-ին աշխատել է 3-րդ «Հաց» արտադրական միավորումում, որպես գլխավոր տնօրեն: 1990թ.-ի հունվարին ընտրվել է «Սասունցի Դավիթ» աշխարհազորային ջոկատի հրամանատար և մինչև 1994թ.-ը մասնակցել է Արցախյան ազատամարտին: 1990թ.-ին ընտրվել է ՀՀ Երևանի Մաշտոցի շրջանի շրջխորհրդի պատգամավոր: 1995թ.-ի հոկտեմբերի 25-ին, դպրոցը, որտեղ սովորել էր Աշոտ Մանուկյանը անվանակոչվեց հրամանատարի անունով: Այստեղ  է գտնվում Աշոտ Մանուկյանի կյանքին և անցած մարտական ուղղուն նվիրված թանգարանը: Դպրոցի բակում տեղադրված է հրամանատարի կիսանդրին: Դավթաշեն համայնքում` «Յուրի Երզնկյան» փողոցում, որտեղ ապրել է Աշոտ Մանուկյանը, գտնվում է նրան նվիրված աղբյուր-հուշարձան: Ամուսնացած էր, ունի 3 զավակ: 1994թ.-ի փետրվարի 3-ին կյանքից վաղաժամ հեռացավ Աշոտ Մանուկյանը:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Աջափնյակ վարչական շրջանի Սիլիկյան 4-րդ փողոցը՝ նրբանցքով (սկսվում է Սիլիկյան 5-րդ փողոցից, հասնում՝ Սիլիկյան հին խճուղի), անվանակոչել հայ հոգևոր երգիչ, մանկավարժ Խորեն Պալյանի անվամբ` «Խորեն Պալյան  փողոց», «Խորեն Պալյան փողոց, 1-ին նրբանցք»:

Նախագիծը ներկայացվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անդամ Արման Բաբաջանյանի կողմից։

Կենսագրական տվյալներ

Խորեն Պալյանը ծնվել է 1935 թվականի մարտի 10-ին Լիբանանի Տրիպոլի քաղաքում: 1946թ. տեղափոխվել է Հայաստան: Միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո, սովորել է Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանում: 1955թ. Մայր տաճարում ձեռնադրվել է սարկավագ և 1961թ. Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Վազգեն Առաջին Վեհափառի ձեռամբ ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա: 1962թ. Օշականում պաշտպանել է վարդապետական ավարտաճառ և ստացել վարդապետական չորս աստիճաններ: Սբ. Էջմիածնում զբաղեցրել է պատասխանատու պաշտոններ: 1965թ. թողել է հոգևոր ասպարեզը և ամուսնացել հոգևոր երգերի կատարող Լուսինե Զաքարյանի հետ: 1965-68թթ սովորել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետում, ապա հայոց լեզվի պատմության ամբիոնում նշանակվել է դասախոս` դասավանդելով լեզվի պատմություն և գրաբար, իսկ 1995-2005թթ` աստվածաբանության ֆակուլտետում` ծիսագիտություն, վարքաբանություն: 15 տարի շարունակ ղեկավարել է ԵՊՀ բանասիրության ֆակուլտետի «Հայ տոհմիկ» երգչախումբը: 1978-2004թթ ժամակարգություն, տեսական շարականագիտություն և հայ հոգևոր երաժշտություն է դասավանդել Սբ. Էջմիածնի Գևորգյան հոգևոր ճեմարանում, ապա` Սևանի Վազգենյան դպրանոցում: Հեղինակել է երաժշտագիտական, բանասիրական, եկեղեցագիտական բազմաթիվ հոդվածներ: Եղել է մանկական քրիստոնեական հանրագիտարանի և «Դասական գրաբարի հատընտիր» գրքի համահեղինակը: Տարբեր տարիներին վարել է «Զրույցներ գրաբարի մասին», «Խորհուրդ խորին» և այլ հեռուստատեսային հաղորդաշարեր: 1996-2005թթ վարել է «Արևագալ» երաժշտական-հոգևոր հաղորդաշարը: 1989թ-ից ամենամյա համերգ-դասախոսություններով, համերգներով հանդես է եկել Լոս-Անջելեսում, Հելսինկիում: 2005թ. լույս է տեսել հեղինակային «Ժամակարգություն Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ» ուսումնական ձեռնարկը: 2006թ. ընտրվել է Բնության և հասարակության մասին գիտությունների միջազգային ակադեմիայի հայկական մասնաճյուղի անդամ: Արժանացել է Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի «Սբ. Ներսես Շնորհալի» շքանշանին: Մահացել է Երևանում, թաղված է Էջմիածնի Սբ. Գայանե եկեղեցու բակի գերեզմանատանը: Այս տարի լրանում է Խորեն Պալյանի 90-ամյակը:

Առաջարկվում է Երևան քաղաքի Շենգավիթ վարչական շրջանի Ներքին Շենգավիթի 11-րդ փողոցը (սկսվում է Հովհաննես Գրիգորյան փողոցից, հասնում՝ նախկին կերամիկական իրերի կոմբինատ)՝ փակուղիներով, անվանակոչել ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, հայ խորհրդային պարուսույց-բալետմայստեր Վահրամ Արիստակեսյանի անվամբ՝ «Վահրամ Արիստակեսյան փողոց», «Վահրամ Արիստակեսյան փողոց, 1-ին փակուղի», «Վահրամ Արիստակեսյան փողոց, 2-րդ փակուղի»:

Կենսագրական տվյալներ

Վահրամ Արիստակեսյանը ծնվել է 1899թ. ապրիլի 4-ին, Արևմտյան Հայաստանի Էրզրումի վիլայեթում: 

1920-1922թթ., որպես հայկական ժողովրդական պարերի պարուսույց, աշխատել է հայազգի պրոֆեսոր Վ․ Էտարյանիի պարի դպրոցում (Թիֆլիս), միաժամանակ ավարտել (1922) Վրաստանի Լուսժողկոմատին կից պարերի դասատուների հատուկ դպրոցը (ղեկավար՝ իտալացի բալետմայստեր Ա. Ֆ. Ինոչենցի)։

1922թթ. կազմակերպել է Վրաստանի Լուսժողկոմատին կից պարարվեստի ստուդիան, եղել է վարիչ և դասատու, նաև՝ Վրաստանի պետական օպերայի և բալետի արտիստ։

1924թ. հիմնադրել է Հայաստանի Լուսժողկոմատին կից պարարվեստի ստուդիան (այժմ՝ Երևանի պարարվեստի ուսումնարան), որը ղեկավարել է մինչև 1932թ.։ Նույն ստուդիայում 1925թ. կազմակերպել է հայկական ազգագրական պարերի անսամբլը, որը նրա ղեկավարությամբ և մասնակցությամբ (որպես հայկական ու կովկասյան պարերի լավագույն մենակատար) առաջին մրցանակներ է շահել Համամիութենական սպարտակիադայում (1928թ., Մոսկվա) և Անդրկովկասի առաջին օլիմպիադայում (1934թ., Թբիլիսի)։

1926թ. պարարվեստի ստուդիայի սովորողների ուժերով բեմադրել է Դելիբի «Կոպելիա»-ն (բալետային առաջին բեմադրությունը Հայաստանում)։ 

1935թ. տեղափոխվել է Մոսկվա և գերազանցությամբ ավարտել է Սեչենովի անվան բժշկական առաջին ինստիտուտը:

1932-1938թթ. եղել է Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոնի բալետմայստերը, Ալեքսանդր Սպենդիարյանի «Ալմաստ» (1933թ.), Արմեն Տիգրանյանի «Անուշ» (1935թ.) օպերաների պարերի բեմադրողը։

1957թ. Թալինի շրջանի Աշնակ գյուղում Վահրամ Արիստակեսյանը ստեղծել է ազգագրական պարերի ինքնագործ խումբ, որն արժանացել է Համաշխարհային 6-րդ փառատոնի (1957թ., Մոսկվա) դափնեկրի կոչմանը։ Հայաստանի ժողովրդական պարերի անսամբլների համար Վահրամ Արիստակեսյանը վերամշակել և բեմադրել է բազմաթիվ ազգային պարեր։

1958թ. Վ.Արիստակեսյանին շնորհվել է ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործչի պատվավոր կոչում:

Վահրամ Արիստակեսյանը մահացել է 1978թ. հուլիսի 18-ին, Երևանում: ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, հայ խորհրդային պարուսույց-բալետմայստեր Վահրամ Արիստակեսյանի անվամբ Երևան քաղաքի Շենգավիթ վարչական շրջանի Ներքին Շենգավիթի 11-րդ փողոցը՝ փակուղիներով, անվանակոչելու միջնորդություն է ներկայացվել Վահրամ Արիստակեսյանի թոռնուհու՝ Կարինե Արիստակեսյանի կողմից:

---

Հաշվի առնելով վերոգրյալը և ղեկավարվելով «Երևան քաղաքում տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքի 12-րդ հոդվածի 1-ին մասի 23-րդ կետի դրույթներով, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի դեկտեմբերի 29-ի N2387-Ն որոշման հավելվածով սահմանված կարգի 4-րդ կետով՝ Երևան քաղաքի ավագանու քննարկմանն է ներկայացվում սույն որոշման նախագիծը։

Երևանի սրտում գտնվող Կասկադ համալիրը քաղաքի մշակութային ու զբոսաշրջային առանցքներից մեկն է։ Այն կարևոր նշանակություն ունի՝ որպես քաղաքի սոցիալական կենտրոն՝ դառնալով հանդիպման, զբոսանքի և միջոցառումների անցկացման վայր։

Սիրելի՛ երևանցիներ,

Երևանի քաղաքապետարանին որոշում կայացնելու համար, հետաքրքիր է, թե ինչպիսի՞ն կցանկանաք տեսնել Կասկադ համալիրը։ Ձեզ ենք ներկայացնում երկու տարբերակ, որոնց նկարագրերը կտեսնեք ստորև:

«Ակտիվ քաղաքացի» հարթակը քաղաքացի Գագիկ Գրիգորյանից ստացել է առաջարկություն. Երևան քաղաքում առանձնացնել տարածքներ, որտեղ կիրականացվի ծառատունկ՝ քաղաքացիների կողմից միմյանց ծառ նվիրելու միջոցով։ 

Երևանի քաղաքապետարանը, հետաքրքիր համարելով այս առաջարկը, որոշել է այն քննարկել ձեզ հետ նաև «Ակտիվ քաղաքացի» հարթակի միջոցով։ 

Հաշվի առնելով, որ ցանկացած գաղափարի հաջողելը կախված է դրա կատարումից, հորդորում ենք նախագծի իրականացմանը կողմ անձանց մեկնաբանություններում հայտնել նաև, թե ինչպես կցանկանայիք կազմակերպվեր ծառերի՝ միմյանց նվիրելու գործընթացը:

Ինչպես հայտնի է, 2024 թվականին, մեծանուն շանսոնյե, Հայաստանի ազգային հերոս Շառլ Ազնավուրի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակում, Երևան քաղաքի Ֆրանսիայի հրապարակում կտեղադրվի Շառլ Ազնավուրի հուշարձանը:

Հուշարձանի նախագծի ընտրության համար հայտարարվել էր բաց մրցույթ, որի ընթացքում ստացված 37 հայտ-էսքիզները կներկայացվեն հատուկ ձևավորված հանձնաժողովի քննարկմանը (հանձնաժողովի 12 հոգանոց կազմում ընդգրկված են Երևանի քաղաքապետարանի պատասխանատուներ, Ազնավուրի ընտանիքի անդամներ, ոլորտի հեղինակավոր մասնագետներ):

Գործընթացի մասնակցայնությունն ապահովելու և տեղադրվելիք արձանի ընտրության հարցում քաղաքացիների կարծիքները հաշվի առնելու նպատակով` «Ակտիվ քաղաքացի» հարթակում մինչև օգոստոսի 31-ը` ժամը 14:00-ն, քաղաքացիները կարող են քվեարկել ներկայացված նախընտրելի նախագծի օգտին:

Ստացված ձայները կներառվեն ու կարտացոլվեն հանձնաժողովի քվեարկության արդյունքներում:

Տևական ժամանակ է, ինչ «Մերգելյանի» պուրակը վերածվել էր հանրային շահը մասնավոր շահին ստորադասելու օրինակի․ անկանոն կառուցված անշուք սրճարաններ, հնամաշ և անվտանգության տեսանկյունից կասկածելի ատրակցիոններ, զավթված համայնքային տարածք։ Երևանի քաղաքապետարանն այժմ իրականացնում է պուրակի վերակառուցման ծրագիրը։ Հավատարիմ մնալով այն գաղափարին, որ Երևանում իրականացվող ցանկացած ծրագրի կենտրոնում պետք է լինի երևանցու կարիքների և պահանջների բավարարումը, ձեր քննարկմանն ենք ներկայացնում պուրակի վերակառուցման ծրագրի երկու տարբերակները։